تفاوت عفونت باکتریایی و عفونت ویروسی چیست؟

همه ما ممکن است در طول زندگی دچار عفونت های باکتریایی یا ویروسی شویم، این دو عفونت ویژگی های مشترک بسیاری دارند. همانطور که از نام آنها پیداست علت عفونت باکتریایی، باکتری ها و علت عفونت ویروسی، ویروس ها هستند.

بصورت کلی این نوع عفونت ها از راه های زیر منتقل می شوند:

—   سرفه و عطسه

—   تماس با فرد آلوده به ویروس

—   تماس با سطوح آلوده با ویروس و یا خوردن و آشامیدن غذا و آب آلوده

—   تماس با حیوانات آلوده با ویروس، از جمله: حیوانات خانگی، احشام و حشراتی مثل کک و کنه

 

 

میکروب ها (باکتری و ویروس هر دو نوعی میکروب هستند) می توانند باعث عواقب زیر شوند:

—   عفونت های حاد که کوتاه مدت هستند.

—   عفونت های مزمن که ممکن است هفته ها، ماه ها و یا کل طول زندگی طول بکشند.

—   عفونت های نهفته که ممکن است در ابتدا نشانه ای نداشته باشند ولی در طول یک دوره یک ماهه یا یک ساله چندین بار فعال می شوند.

—   مهمترین نکته آن است که عفونت های باکتریایی و ویروسی می توانند باعث ایجاد بیماری های خفیف، متوسط و شدید شوند.

عفونت های باکتریایی و ویروسی می توانند علائم مشابهی از جمله سرفه و عطسه، تب، التهاب، استفراغ، اسهال، خستگی و گرفتگی عضلانی ایجاد کنند که همه این موارد به دلیل تلاش سیستم ایمنی بدن برای از بین بردن میکروب هاست.

اما عفونت های ویروسی و باکتریایی در بسیاری از موارد با یکدیگر تفاوت دارند. بیشترین تفاوت مربوط به ساختار و نحوه واکنش آنها نسبت به داروهاست.

 

 

تفاوت عفونت باکتریایی و عفونت ویروسی

گرچه باکتری و ویروس هر دو بسیار کوچک هستند و بدون میکروسکوپ دیده نمی شوند اما تفاوت آنها به اندازه زرافه و ماهی قرمز است!!!

باکتری ها نسبتا پیچیده هستند، موجودات تک سلولی با یک دیواره سخت و نازک  و یک غشا لاستیکی در درون سلول!

باکتری ها می توانند به تنهایی تکثیر شوند. بقایای به دست آمده از فسیل ها نشان می دهد قدمت تاریخی باکتری ها به 3.5 بیلیون سال قبل باز میگردد. باکتری ها می توانند در شرایط محیطی گوناگون از جمله گرما و سرما خیلی شدید، پرتوهای رادیو اکتیو و بدن انسان زنده بمانند!

اکثر باکتری ها بی ضرر هستند، حتی برخی از آنها در هضم غذا، از بین بردن بیماری های میکروبی، مبارزه با سلول های سرطانی و فراهم کردن مواد مغذی ضروری، کاربرد دارند و به بدن کمک می کنند.

کمتر از 1 درصد باکتری ها باعث ایجاد بیماری در انسان می شوند.

 

ویروس ها کوچک تر هستند، به عبارتی بزرگترین ویروس، از کوچکترین باکتری، کوچک تر است. همه ویروس ها یک پوشش پروتئینی و هسته ای از مواد ژنتیکی دارند یا حتی DNA یا  RNA دارند.

بر خلاف باکتری ها، ویروس ها بدون میزبان دوام نمی آورند. آنها فقط می توانند با اتصال به سلول ها تکثیر شوند. در بیشتر موارد آنها سلول ها را مجددا برنامه ریزی می کنند تا زمانیکه منفجر می شوندو می میرد، ویروس جدید بسازد.

در سایر موارد ویروس ها، سلول های طبیعی را به سلول های بدخیم یا سلول های سرطانی تبدیل می کنند.

همچنین بر خلاف باکتری ها، اکثر ویروس ها باعث بیماری می شوند. هر ویروس قادر است به سلول های خاصی حمله کند.

مثلا برخی از ویروس ها به کبد حمله می کنند و برخی دیگر به سیستم تنفسی یا خون و… حتی در برخی موارد ویروس باکتری را هدف قرار می دهد.

 

تشخیص عفونت ویروسی و باکتریایی

اگر فکر می کنید به عفونت ویروسی یا باکتریایی مبتلا شده اید، حتما به پزشک مراجعه کنید. (البته به استثناء سرماخوردگی های رایج که خطر مرگ ندارند.)

در برخی موارد تعیین منشاء عفونت سخت است. چراکه بسیاری از بیماری ها (مثلا ذات الریه، مننژیت و اسهال) می توانند هم ناشی از عفونت باکتریایی باشند هم به علت عفونت ویروسی ایجاد شده باشند.

اما پزشک اغلب می تواند بر اساس پرونده سوابق پزشکی و انجام معاینه ی فیزیکی، منشاء دقیق بیماری را مشخص کند.

اگر ضروری باشد، پزشک برای اطمینان از صحت تشخیص و یا شناسایی نوع باکتری و ویروس، درخواست آزمایش ادرار یا آزمایش خون می دهد. در برخی موارد حتی ممکن است نیاز به بیوپسی بافت آسیب دیده باشد.

 

درمان عفونت های باکتریایی و ویروسی

کشف آنتی بیوتیک های موثر در درمان عفونت های باکتریایی یکی از مهمترین پیشرفت های تاریخ علم پزشکی محسوب می شود.

متاسفانه باکتری ها بسیار سازگار هستند و استفاده بیش از اندازه از آنتی بیوتیک ها، بسیاری از باکتری ها را به آنتی بیوتیک مقاوم می کند. این مسئله سبب ایجاد مشکلات جدی به خصوص در بیمارستان ها و مراکز درمانی شده است.

از آغاز قرن بیستم، واکسیناسیون میان مردم گسترش یافت. واکسن به طور چشمگیری سبب کاهش جمعیت ابتلا به بیماری های ویروسی مثل فلج اطفال، سرخک و آبله مرغان شد.

به علاوه واکسیناسیون می تواند مانع ایجاد عفونت هایی مثل آنفولانزا، هپاتیت A، هپاتیت B .و HPV شود.

درمان عفونت های ویروسی نسبت به عفونت های باکتریایی دشوار تر است.  به ویژه آنکه ویروس ها نسبتا کوچک تر بوده و داخل سلول تولید می شوند.

معمولا برخی عفونت های ویروسی مثل سرماخوردگی تنها با استراحت، خود به خود برطرف می شوند، گرچه در بسیاری از موارد نیاز به استفاده از داروهای آنتی ویروس نیز می باشد.

برای کنترل برخی بیماری های ویروسی مثل عفونت ویروسی هرپس سیمپلکس و آنفولانزا، داروهای آنتی ویروس قوی وجود دارند. اما استفاده از آنها سبب گسترس مقاومت میکروبی در جامعه می شود.

 

 

اویرو، همه چیز درباره زیبایی شما.